Από το Παρίσι μέχρι την Αθήνα αγώνας ενάντια στους ολυμπιακούς αγώνες
Τα τελευταία χρόνια στο γαλλικό κράτος λαμβάνουν χώρα σημαντικές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες. Ένα ισχυρό κράτος πυλώνας των γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών εξελίξεων παγκόσμια, εφαρμόζει στο εσωτερικό του μια συνεχόμενη συνθήκη έκτακτης ανάγκης. Η οικονομική ευμάρεια των προηγούμενων δεκαετιών έχει δώσει τη θέση της σε έναν κύκλο οικονομικής αστάθειας, με φτωχοποίηση μεγάλων κοινωνικών κομματιών. Μεταρρυθμίσεις και περικοπές των συντάξεων, αυξήσεις στα supermarket, στα ενοίκια, στις μεταφορές, ρατσιστικές κρατικές δολοφονίες έχουν φέρει έντονες εξεγερσιακές καταστάσεις, με μεγαλειώδεις απεργίες και συγκρούσεις να απλώνονται από άκρη σε άκρη σε όλη την επικράτεια. Η συνεχής στρατιωτική εμπλοκή τόσο με ανθρώπινο δυναμικό όσο και με στρατιωτικό υλικό, στις σφαγές ανά τον κόσμο (Ουκρανία, στήριξη Ισραήλ και αλλού), σε συνδυασμό με τις μεταναστευτικές ροές και την οικονομική συρρίκνωση, οδήγησαν στην εθνικιστική άνοδο, οξύνοντας τη πατριωτική προπαγάνδα. Χαρακτηριστικό δείγμα της κατάστασης που επικρατεί ενδοκυριαρχικά στην Γαλλία, είναι το καθεστώς ακυβερνησίας μετά τις τελευταίες ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές, σε μια προσπάθεια επαναπροδιορισμού της πολιτικής σκηνής στο γαλλικό κράτος. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη στα τέλη Ιουλίου ξεκινούν οι ολυμπιακοί αγώνες στο Παρίσι.
Η ιδέα των ολυμπιακών αγώνων ήρθε από τον Πιέρ ντε Κουμπερτέν που ήθελε να επεκτείνει την Παγκόσμια Έκθεση του Παρισίου με διεθνείς αθλητικούς αγώνες. Αυτή η έκθεση είχε σαν στόχο να παρουσιάσει την Γαλλία ως μια μεγάλη αποικιοκρατική δύναμη και πάνω σε αυτή την προσέγγιση, χτίστηκαν οι σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες. Ο διαχωρισμός των αθλητών και αθλητριών γίνεται με βάση το έθνος-κράτος και με αυτή την ιδιότητα ανταγωνίζονται μέχρι και σήμερα. Τα αθλήματα ήταν κυρίως προσανατολισμένα σε αγωνίσματα “πολέμου” όπως είναι η σκοποβολή, η ξιφασκία ή η ιππασία, που θα αναδείκνυαν τον καλό στρατιώτη αλλά και σε πιο αστικά αθλήματα όπως ήταν το τένις και το γκολφ. Οι παρελάσεις, οι σημαίες, τα συστήματα βαθμολόγησης και οι εθνικοί ύμνοι στις απονομές ολοκληρώνουν την εικόνα των κρατών που θέλουν να επικρατήσουν όχι μόνο στο πεδίο της μάχης αλλά και στο γήπεδο. Αρκετές από τις αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στην διεξαγωγή των αγώνων έγιναν το 1936 όταν οι ναζί διοργάνωσαν τους αγώνες στο Βερολίνο και τους χρησιμοποίησαν για προπαγάνδα και προώθηση της ιδεολογίας τους. Με την αθροιστική βαθμολόγηση των μεταλλίων ανά έθνος να αναδεικνύει την Γερμανία πρώτη και να “αποδεικνύει” την “ανωτερότητα της άριας φυλής”.
Η συμμετοχή των αθλητ(ρι)ών σαν εκπροσώπους ενός έθνους κράτους προωθεί την έξαρση της εθνικιστικής/πατριωτικής αφήγησης. Η ανάδειξη φυλών που “υπερέχουν” σε κάποιο άθλημα από κάποιες άλλες, ο ανταγωνισμός και η “στέψη” του καλύτερου κράτους, αποτυπώνεται σε αισθήματα εθνικής υπερηφάνειας και ανάτασης, καθώς και συνολικής ισχυροποίησης του κράτους. Μια νίκη και ένα μετάλλιο στους ολυμπιακούς αγώνες είναι ικανή να δώσει το κατάλληλο ντοπάρισμα ώστε να αποπροσανατολίσει από τη δυσμένεια της καθημερινότητας. Άλλωστε τα συγκροτητικά χαρακτηριστικά των κρατών/εθνών βασίζονται πάνω στις αντιθέσεις, στις υπεροχές, στην λατρεία του ένδοξου παρελθόντος και τη συνέχιση αυτού στο σήμερα. Οι αθλητ(ρι)ές με μεγάλες επιδόσεις και προβολές αναδεικνύονται σε εθνικά σύμβολα και ήρωες μαχόμενοι/ες για τη διατήρηση και επέκταση της αίγλης του κράτους που εκπροσωπούν. Αυτή η συνθήκη οικοδομεί ένα όνειρο σε εξαθλιωμένα και μη υποκείμενα, κοινωνικής ανέλιξης μέσω της επίτευξης ενός ρεκόρ ή μιας καλής απόδοσης. Σε αυτή την περίπτωση η επιβράβευση μπορεί να επιφέρει την χορήγηση υπηκοότητας ή να τους περιμένει μια θέση στον στρατό ή σε κάποιο άλλο ένστολο σώμα. Σε αντίθεση με την νίκη που επιβραβεύεται, η ήττα προκαλεί εθνική θλίψη, συνοδεύεται από αναθέματα στους/ις αθλητ(ρι)ές και καλέσματα για ρεβανσισμό στις επόμενες αθλητικές διοργανώσεις.
Ο καπιταλισμός προωθεί τον ανταγωνισμό σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας, από το σχολείο, τη δουλειά, μέχρι τις κοινωνικές σχέσεις, διακηρύσσει ότι ο μόνος αποδεχτός δρόμος στην κοινωνία είναι να γίνεις ο καλύτερος με κάθε κόστος. Η επιτυχία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αποτυχία του άλλου και το ατομικό μπαίνει πάντα πάνω από το συλλογικό. Οι διάφορες ατάκες του τύπου “δούλεψε σκληρά για να πετύχεις”, “αν δεν έχεις πετύχει δεν έχεις προσπαθήσει αρκετά”, κλπ έχουν σαν στόχο το άτομο να αποδεχτεί ότι αυτό ευθύνεται για την αποτυχία, την φτώχεια και την αδικία που βιώνει καθημερινά χωρίς να αμφισβητεί τον σάπιο κόσμο της εξουσίας και τις ανισότητες που παράγει. Το αέναο κυνήγι της νίκης, του χρυσού μεταλλίου και των ρεκόρ, φτιάχνουν μια συνθήκη που ο αθλητισμός παύει να είναι υγεία. Οι αθλητές / αθλήτριες πρέπει να αντεπεξέλθουν στην εξοντωτική προπόνηση, στις στερήσεις, στα φάρμακα, στην αποκοπή τους από το κοινωνικό σύνολο, στη σιδερένια πειθαρχία. Το ντόπινγκ καταλήγει να είναι τόσο φυσιολογικό αφού οι μελλοντικές συνέπειες είναι “μικρές” μπροστά στην επιτύχια και δόξα. Όλο αυτό προωθείται από τα κράτη και τις αθλητικές ομοσπονδίες αφού έτσι και αλλιώς οι αθλητές για αυτούς είναι αναλώσιμοι όπως και κάθε στρατιώτης. Κόντρα στο πως ορίζουν τον αθλητισμό, εμείς προτάσσουμε το παιχνίδι και την διασκέδαση χωρίς να έχει σημασία το σκορ ή η απόδοση. Αθλούμαστε για να έρθουμε πιο κοντά, να κουραστούμε μαζί και να κτίσουμε δεσμούς συλλογικότητας και αλληλοβοήθειας, χωρίς να αποκλείουμε κανένα με βάση το σωματότυπο, το φύλο ή την καταγωγή του.
Στους ολυμπιακούς αγώνες στην αρχαία ελλάδα υπήρχε αποκλεισμός στην παρακολούθηση και συμμετοχή γυναικών. Ακόμα όμως και όταν μεταγενάστερα δόθηκε σε αυτές η δυνατότητα συμμετοχής, ο πατριαρχικός κόσμος ήταν εκεί για να θυμίζει την θέση τους. Τα αθλήματα διαχωρίζονται σε ανδρικά και γυναικεία με τις περισσότερες περιπτώσεις τα καθαρά γυναικεία να αφορούν πιο καλλιτεχνικής φύσεως αγωνίσματα όπως π.χ συγχρονισμένη κολύμβηση. Η μέτρηση των επιπέδων τεστοστερόνης και οιστρογόνων σε αθλήτριες προκειμένου να αποδείξουν το φύλο τους (χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Σεμένια που λόγω των επιδόσεών της συνεχώς αμφισβητούνταν το φύλο της) οι φαρμακευτικές αγωγές, το ντόπινγκ, ο ανταγωνισμός και ο σεξισμός αποτελούν δομικά στοιχεία αυτών των οργανώσεων. Όσο και αν προωθείται η ψευτοσυμπεριληπτικότητα των σωματότυπων μέσω των διαφόρων αθλημάτων, η ένδυση σε αυτά είναι πολύ συγκεκριμένα προσανατολισμένη και στοχευμένη προς τέρψιν του θεάματος (πχ στολές αθλητριών σε αγωνίσματα δρόμου σε σχέση με τις αθλήτριες σε αγωνίσματα ρίψεων). Το κυνήγι της επίδοσης και της διάκρισης, τα πολύ αυστηρά ποσοστά λίπους και βάρους οδηγούν πολλές φορές σε σοκ τα σώματα των αθλητριών έχοντας σαν αποτέλεσμα επιπτώσεις στην έμμηνο ρήση και γενικότερα στην σωματική και ψυχική υγεία. Οι διακηρύξεις ισότητας και η στροφή προς αύξηση των μικτών αθλημάτων δεν είναι παρά μια επικοινωνιακή πολιτική, στην οποία επιδιώκεται να διαχωριστεί ο κόσμος εντός και εκτός των σταδίων, σε μια προσπάθεια συγκάλυψης του κόσμου που παράγει και αναπαράγει την πατριαρχία.
Κάθε κράτος που διοργανώνει τους αγώνες βρίσκει την τέλεια ευκαιρία να εφαρμόσει περισσότερα μέτρα επιτήρησης και καταστολής. Στην Αθήνα το 2004 οι κάμερες ασφαλείας, τα ζέπελιν που πετούσαν στον αέρα και οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις ήταν μερικά μόνο από τα μέτρα επιτήρησης που επιστρατεύτηκαν. Στο Παρίσι 4000 καινούργιες κάμερες τεχνητής νοημοσύνης, μαζί με drones θα καταγράφουν και θα αναφέρουν αυτόματα στην αστυνομία ότι θεωρείτε “ύποπτο”. Με αφορμή τους ολυμπιακούς αγώνες, έκτακτες νομοθεσίες έκαναν την Γαλλία την πρώτη χωρά στην ΕΕ που δίνει άδεια σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης να αναλύουν υλικό από βίντεο και ήχο σε μαζική κλίμακα. Όλο αυτό σε συνδυασμό με πάνοπλους αστυνομικούς και στρατό να κάνουν περιπολίες στην πόλη. Αυτά τα εργαλεία που δοκιμάζονται για την “ομαλή” διεξαγωγή των αγώνων, θα είναι τα ίδια που θα στραφούν ενάντια σε κάθε αγώνα των από τα κάτω ενάντια σε κράτος και κεφάλαιο.
Το έδαφος που χτίζει η καταστολή έρχεται να εκμεταλλευτεί το κεφάλαιο. Οι μετανάστες είναι τα αόρατα εργατικά χέρια που θα χτίσουν τα φαραωνικά έργα των ολυμπιακών αγώνων και έπειτα θα πρέπει να εξαφανιστούν στην αφάνεια των γκέτο και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Οι μετανάστες θα δουλέψουν σε αυτά τα έργα κακοπληρωμένοι, με ελάχιστα μέτρα προστασίας, χαρακτηριστικές οι εκατόμβες νεκρών και τραυματιών σε κάθε διοργάνωση. Ο φυσικός κόσμος θα λεηλατηθεί ακόμα περισσότερο, δάση θα αποψιλωθούν, στάδια θα κατασκευαστούν στην έρημο, ότι χρειάζεται θα επιστρατευτεί προκειμένου να μπορέσει το κεφάλαιο να ρέει ελεύθερα. Η επαναχάραξη των πόλεων προκειμένου να υποδεχτούν τα πλήθη αθλητών και τουριστών περνά πάνω από την ανάπλαση κεντρικών αρτηριών, την επέκταση των δημοσίων συγκοινωνιών και την επιτήρησή τους, την εκδίωξη των αστέγων, των χρηστών και των αδέσποτων σαν τα μυαρά εκείνα άτομα που θα χαλάσουν την βιτρίνα του καλογυαλισμένου κόσμου που προσπαθούν να δείξουν. Οι έμποροι κατοικίας προκειμένου να πάρουν κομμάτι της πίτας θα εκδιώξουν τον ντόπιο πληθυσμό για να μετατρέψουν κάθε σπίτι σε AirBnB. Οι αυξήσεις των τιμών θα κάνουν ακόμα πιο ασφυκτική την καθημερινότητα των ατόμων που ζουν στις περιοχές που φιλοξενούν τους ολυμπιακούς αγώνες, ενώ κάθε αφεντικό θα καρπώνεται κάθε δυνατό υπερκέρδος από αυτές τις μέρες. Το τέλος των αγώνων βρίσκει τις περιοχές αυτές με μια καταστολή που ήρθε για να μείνει και με εργάτριες, εργάτες εξουθενωμένες και εξαθλιωμένους.
Η εκεχειρία των ολυμπιακών αγώνων αποτελεί επί της ουσίας την επιδίωξη της απρόσκοπτης ροής του κεφαλαίου, της επιτήρησης μέσω καμερών και συστημάτων ελέγχου, είναι ο εξευγενισμός και η τουριστικοποίηση, είναι το θέαμα και η κυρίαρχη προπαγάνδα. Στην αρένα του ανταγωνισμού και της εθνικής υπεροχής που στήνουν να προτάξουμε την αλληλεγγύη μεταξύ των καταπιεσμένων και εκμεταλλευόμενων σε όποια γωνιά του πλανήτη και αν έτυχε να γεννηθούν. Απέναντι στη καταστολή και στη διαρκή προσπάθεια επιτήρησης, αφομοίωσης κάθε αγώνα απαντάμε με συλλογικές σχέσεις και ακόμα πιο μαχητικούς αγώνες για μια ζωή ελευθερίας και αλληλεγγύης. Στα ανταγωνιστικά τους παιχνίδια και σχεδιασμούς αντιπροτείνουμε τη συνεργασία και την ισότητα μεταξύ των απανταχού γης από τα κάτω. Αρνούμαστε να γίνουμε κρέας στις οβίδες των πολέμων τους, αρνούμαστε να γίνουμε τα πιόνια στο σκάκι των ανταγωνισμών τους. Αγωνιζόμαστε και φέρουμε στις καρδιές μας έναν άλλον κόσμο.
Καμία εκεχειρία στον κοινωνικό και ταξικό πόλεμο
Σαμποτάζ στους ολυμπιακούς αγώνες καμία συμμετοχή στις εθνικιστικές φιέστες τους
